Ni
jana tu nimemaliza uchambuzi wa watu wanaotajwa au waliojitokeza
kugombea urais au wale ambao hawajajitangaza na hawana nia lakini jamii
ndani na nje ya vyama vyao inawataja kama watu wenye sifa, uwezo na hata
vigezo vya kuiongoza nchi yetu, kutoka vyama vya upinzani.
Lengo
la uchambuzi huu ni kuwafanya Watanzania waanze kuwafahamu viongozi wao
wajao na hata aina ya sifa wanazoweza kuwa nazo. Inawezekana kabisa
kuwa wagombea waliochambuliwa asitokee mmoja wao kugombea au la, lakini
hapa ninachoangalia ni kwamba tayari wananchi watakuwa “wamesogezwa
karibu na ajenda ya uchaguzi” na hata akiletwa mgombea kutoka wapi,
walau wananchi watakuwa wanajua wafanye uamuzi wa namna gani.
Leo
nahitimisha hoja ya wagombea wa upinzani kwa kutoa sifa 10 za mgombea
urais bora kutoka upinzani ambaye anaweza kupigiwa kura nyingi na
Watanzania na hatimaye kuwa rais mpya wa Tanzania:
1. Mwenye umaarufu/umashuhuri na anayekubalika
Sifa
hii ni muhimu, unapokuwa nje ya dola na nje ya chama tawala siyo rahisi
kukishinda chama kinachoongoza Serikali. Umaarufu, umashuhuri na
kukubalika ni mambo ya lazima. Ukitizama historia ya dunia na hata
Afrika, vyama vikongwe vilipoondolewa madarakani waliofanya hivyo
walikuwa wapinzani mashuhuri. Umuhimu wa sifa hii ni kuwa walau mtu
maarufu na mashuhuri au anayekubalika, tayari amewekeza “mbegu” kwenye
mioyo ya wananchi, wanaweza kumwamini ili waondoe hatima ya nchi
mikononi mwa chama kilichowaongoza kwa miaka 50 na kuiweka mikononi mwa
watu wapya. Wananchi wasipomwamini kiongozi wa upinzani anayekuja kwa
sababu wanamkubali, ndipo huzuka ile kasumba ya “tupige kura kwenye
zimwi likujualo”.
Hatari ya sifa hii
Umaarufu,
umashuhuri na kukubalika vitaweza kufanya kazi kwa upinzani ikiwa
mgombea husika hatatumia mwanya wa kukubalika kwake kujenga kiburi na
hatimaye kuwasaliti wananchi. Ndiyo kusema kuwa vyama vya upinzani
vitapaswa kuchagua mtu bora ambaye atatimiza matakwa ya wananchi “hata
kama ni maarufu kuliko jua”.
2. Atakayebeba ajenda bora na kuifafanua vizuri
Kubeba
ajenda bora na kuwa na uwezo wa kuifafanua kwa lugha rahisi ni jambo la
muhimu kwa mtarajiwa kutoka upinzani. Moja kati ya makosa makubwa ya
vyama vya upinzani katika bara la Afrika ni kutaka kubeba ajenda nyingi
na kumrundikia mgombea urais, nakubali kuwa Afrika ina matatizo katika
kila sekta ya maisha ya mwanadamu, lakini lazima iwe na vipaumbele
vinavyowaumiza wananchi. Mgombea bora wa urais kutoka upinzani atapaswa
kuwa na ajenda bora kuliko ile ya CCM na atapaswa kuwa na uwezo wa
kuifafanua akaeleweka na mipango ya utekelezaji wake ikawa siyo ya
“kusadikika”.
Hatari ya sifa hii
Ni
pale inapotokea kuwa mgombea bora wa urais kutoka upinzani anazunguka
nchi na ajenda iliyo bora kabisa lakini utekelezaji wake ukifanana au
kushabihiana moja kwa moja na ule wa mgombea wa CCM. Wananchi wakiona
upinzani unahubiri mipango na mbinu zilezile za CCM wataamua pia
kuchagua “shetani wanayemjua” ili kujiweka kwenye mazingira ya usalama
zaidi. Hivyo, ajenda ya mgombea bora wa upinzani na utekelezaji wake
vinapaswa kuwa “vya kipekee”
.3. Mwenye uzoefu na rekodi ya uchapakazi
Uzoefu
wa uongozi na uchapakazi unaofahamika ni jambo la msingi kwa mgombea
bora wa urais kutoka upinzani. Vyama vya upinzani haviwezi kushinda
uchaguzi na mgombea bora vitakayekuwa naye ikiwa mtu huyo si mzoefu na
mchapakazi anayefahamika, mtu mwenye kujali wengine katika kazi lakini
ambaye wananchi wataamini kuwa huyu atasimama pamoja na sisi usiku na
mchana kuleta mabadiliko ya nchi.
Katika
siasa, wananchi hupaswa kwanza kuamini na kisha hufanya uamuzi. Ikiwa
mgombea bora wa urais wa upinzani hatakuwa na rekodi za uzoefu wa
utumishi (katika taasisi za dini, serikali, vyama vya siasa na
nyinginezo) si rahisi kumuuza kwa wananchi. Pia, ni lazima awe ni mtu
ambaye rekodi zake zinatajwa kuwahi kuleta mabadiliko makubwa mahali
alipofanya kazi.
Hatari ya sifa hii
Sifa
hii hupaswa kuelezewa na kufahamika kwa wananchi kutoka kwa timu za
kampeni za wagombea, wakati mwingine wapambe wa wagombea huchukua muda
mwingi kutaja elimu ya mgombea wakidhani wananchi wanachagua elimu,
kumbe elimu ni jambo moja tu kati ya sifa 100 za kiongozi. Ikiwa sifa
hii muhimu haielezwi kwa uwazi kwa wananchi na hasa kwa kutaja rekodi
bora za mgombea wa upinzani, wananchi wanaweza kumpa kisogo.
4. Mwenye uadilifu usio na shaka
Mgombea
bora wa upinzani katika uchaguzi, anapaswa kuwa na uadilifu uliotukuka,
usio na madoa wala shaka. Hapa nina maana kuwa, awe ni mtu ambaye
uadilifu wake unatambulika kwa wananchi na kwa Taifa zima. Awe na rekodi
za uadilifu kumshinda mgombea wa CCM, nina maana kuwa, wananchi
wakimpima huyu wa upinzani na yule wa CCM – haraka haraka wasimame na
kusema, “…naam! Huyu wa upinzani ni mwadilifu zaidi”. Marais wengi
walioingia madarakani hasa hapa Afrika na hata Ulaya na Marekani kwa
kuviondoa vyama vilivyokuwa madarakani, walipimwa kwa sifa hii.
Hatari ya sifa hii
Kigezo
hiki hupata shida kubwa katika nchi ambazo uelewa wa wananchi vijijini
na hata mjini si mkubwa. Wagombea waadilifu nao huweza kuchafuliwa ndani
ya siku moja tu. Katika nchi ambayo si ajabu mgombea akawa hata na
uwezo wa “kuhonga” chombo cha habari ili kimchafue mwenzake, sifa za
mgombea bora zinaweza kuingizwa katika tope. Vyama vya upinzani
vitapaswa kuwa na mfumo sahihi wa kuhakikisha uadilifu wa mgombea wake
unazungumzwa kama ulivyo na haubadilishwi na propaganda za CCM.
5. Mwenye uwezo wa kusimamia, kuinua uchumi
0 comments :
Post a Comment